Bảo hiểm cho người nước ngoài 2019, hướng dẫn tham gia BHXH

Bảo hiểm cho người nước ngoài 2019 đánh dấu một cột mốc quan trọng trong chính sách an sinh xã hội tại Việt Nam, đặc biệt là việc triển khai Nghị định 143/2018/NĐ-CP về bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc. Hiểu rõ các quy định tại thời điểm này không chỉ giúp người lao động và doanh nghiệp tuân thủ pháp luật mà còn là nền tảng để so sánh, đối chiếu và thực hiện các quyền lợi bảo hiểm một cách trọn vẹn. Luật Mai Sơn sẽ đồng hành cùng bạn để làm sáng tỏ mọi khía cạnh của chính sách bảo hiểm xã hội cho người nước ngoài trong giai đoạn 2019.

Tổng Quan Về Bảo Hiểm Cho Người Nước Ngoài Năm 2019: Bước Ngoặt Quan Trọng

Năm 2019 là một năm có ý nghĩa đặc biệt đối với chính sách an sinh xã hội dành cho người lao động nước ngoài tại Việt Nam. Sự kiện đánh dấu bước ngoặt này chính là việc Nghị định 143/2018/NĐ-CP của Chính phủ chính thức có hiệu lực đầy đủ. Văn bản này quy định chi tiết việc tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam, tạo ra một hành lang pháp lý rõ ràng và công bằng.

Trước thời điểm này, người lao động nước ngoài chủ yếu chỉ tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) bắt buộc và các loại hình bảo hiểm thương mại tự nguyện. Việc triển khai BHXH bắt buộc đã mở rộng đáng kể phạm vi bảo vệ, mang lại nhiều quyền lợi thiết thực, đồng thời đặt ra những trách nhiệm mới cho cả người lao động và người sử dụng lao động.

Mục tiêu của chính sách này không chỉ là đảm bảo sự bình đẳng giữa lao động Việt Nam và lao động nước ngoài mà còn góp phần tạo ra một môi trường làm việc ổn định, hấp dẫn, thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, phục vụ cho sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Việc hiểu rõ các quy định này giúp người nước ngoài an tâm công tác, cống hiến và được bảo vệ toàn diện trước những rủi ro trong cuộc sống và công việc.

Đối Tượng Nào Phải Tham Gia BHXH Bắt Buộc Từ Năm 2019?

Theo quy định tại Nghị định 143/2018/NĐ-CP, không phải tất cả người nước ngoài làm việc tại Việt Nam đều thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc. Để xác định chính xác đối tượng, cần phải đáp ứng đồng thời các điều kiện sau đây:

Các trường hợp ngoại lệ không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc:

• Di chuyển nội bộ doanh nghiệp: Người lao động di chuyển trong nội bộ một doanh nghiệp thuộc phạm vi 11 ngành dịch vụ trong biểu cam kết dịch vụ của Việt Nam với Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Đây là các nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia, lao động kỹ thuật đã được doanh nghiệp nước ngoài tuyển dụng trước đó và được cử sang làm việc tại hiện diện thương mại của doanh nghiệp đó trên lãnh thổ Việt Nam.
• Đã đủ tuổi nghỉ hưu: Người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định.

Việc xác định đúng đối tượng tham gia là bước đầu tiên và quan trọng nhất để các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và người lao động thực hiện đúng nghĩa vụ của mình, tránh các rủi ro pháp lý không đáng có.

Mức Đóng Và Phương Thức Đóng BHXH Năm 2019: Chi Tiết Từ A-Z

Một trong những nội dung được quan tâm nhất là tỷ lệ đóng góp của người lao động và người sử dụng lao động. Mức đóng BHXH năm 2019 được tính trên cơ sở tiền lương tháng đóng BHXH của người lao động.

Tiền lương tháng đóng BHXH bao gồm:

• Mức lương theo công việc hoặc chức danh.
• Các khoản phụ cấp lương.
• Các khoản bổ sung khác có tính chất cố định, thường xuyên.

Mức tiền lương tháng đóng BHXH tối đa bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng.

Chi Tiết Tỷ Lệ Đóng Góp

Lộ trình đóng BHXH cho người nước ngoài được chia thành hai giai đoạn. Năm 2019 nằm trong giai đoạn đầu tiên (từ 01/12/2018 đến 31/12/2021).

Lưu ý quan trọng:

• Trong năm 2019, người lao động nước ngoài chưa phải đóng vào quỹ BHXH. Toàn bộ nghĩa vụ đóng thuộc về người sử dụng lao động.
• Từ ngày 01/01/2022 trở đi, lộ trình đóng mới thay đổi. Cả người lao động và người sử dụng lao động sẽ cùng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất với tỷ lệ tương ứng là 8% và 14%.

Phương Thức Đóng

Người sử dụng lao động có trách nhiệm thực hiện việc đóng BHXH hàng tháng. Cụ thể:

• Hàng tháng, doanh nghiệp trích từ tiền lương của người lao động (nếu có theo lộ trình) và từ quỹ lương của doanh nghiệp để đóng cùng một lúc vào tài khoản chuyên thu của cơ quan BHXH.
• Thời hạn đóng: Chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng.
• Doanh nghiệp có thể lựa chọn phương thức đóng 3 tháng hoặc 6 tháng một lần nếu thuộc các ngành nghề có tính đặc thù như nông, lâm, ngư nghiệp, diêm nghiệp.

Quyền Lợi Được Hưởng Từ BHXH Bắt Buộc Năm 2019

Mặc dù trong năm 2019 người lao động nước ngoài chưa phải đóng góp, họ vẫn được hưởng các quyền lợi từ những quỹ mà người sử dụng lao động đã đóng. Theo thông báo từ Các chế độ BHXH bắt buộc đối với người lao động nước ngoài, việc tham gia BHXH đảm bảo cho người lao động được hưởng các chế độ an sinh xã hội cơ bản.

Căn cứ vào lộ trình của Nghị định 143, các chế độ áp dụng trong năm 2019 bao gồm:

Các chế độ Hưu trí và Tử tuất chỉ bắt đầu áp dụng từ ngày 01/01/2022, khi người lao động và người sử dụng lao động cùng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất.

Hướng Dẫn Chi Tiết Thủ Tục Nhận BHXH Một Lần Cho Người Nước Ngoài Giai Đoạn 2019

Một trong những vấn đề được người lao động nước ngoài quan tâm nhất là làm thế nào để nhận lại số tiền BHXH đã đóng khi kết thúc hợp đồng và rời khỏi Việt Nam. Quy định về BHXH một lần là một giải pháp linh hoạt và thiết thực cho nhóm đối tượng này. Theo hướng dẫn từ Thủ tục nhận BHXH một lần trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, quy trình được thực hiện rõ ràng và minh bạch.

Điều kiện hưởng BHXH một lần

Người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam đã tham gia BHXH bắt buộc có yêu cầu sẽ được hưởng BHXH một lần khi thuộc một trong các trường hợp sau:

1. Đã hết hạn hợp đồng lao động hoặc giấy phép lao động, chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề đã hết hiệu lực mà không được gia hạn.
2. Chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn.
3. Bị mắc bệnh hiểm nghèo, bệnh đe dọa tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ trướng, phong, lao nặng, HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và các bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
4. Đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng không tiếp tục cư trú tại Việt Nam.

Hồ sơ cần chuẩn bị

Để quy trình diễn ra thuận lợi, việc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ là vô cùng quan trọng. Dưới đây là danh sách các giấy tờ cần thiết:

Quy trình thực hiện từng bước

1. Bước 1: Nộp hồ sơ. Người lao động nộp bộ hồ sơ đã chuẩn bị tại cơ quan BHXH cấp quận/huyện hoặc cấp tỉnh nơi người lao động hoặc doanh nghiệp cư trú/đặt trụ sở.
2. Bước 2: Cơ quan BHXH tiếp nhận và xử lý. Cơ quan BHXH sẽ tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra tính đầy đủ và hợp lệ. Nếu hồ sơ đầy đủ, họ sẽ cấp giấy hẹn trả kết quả.
3. Bước 3: Nhận kết quả. Trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan BHXH sẽ giải quyết và chi trả tiền cho người lao động.

Người lao động có thể lựa chọn nhận tiền mặt trực tiếp tại cơ quan BHXH hoặc nhận qua tài khoản ngân hàng cá nhân đã đăng ký. Đây là một quyền lợi quan trọng, giúp người lao động nước ngoài thu hồi lại phần đóng góp của mình một cách minh bạch và công bằng.

So Sánh Quy Định BHXH 2019 Và Hiện Tại: Những Thay Đổi Đáng Chú Ý

Để có cái nhìn toàn diện, việc so sánh các quy định về BHXH cho người nước ngoài tại thời điểm năm 2019 và thời điểm hiện tại (năm 2025) là rất cần thiết. Sự thay đổi này phản ánh sự hoàn thiện của chính sách an sinh xã hội tại Việt Nam.

Sự thay đổi lớn nhất chính là việc áp dụng đầy đủ các chế độ BHXH, bao gồm cả hưu trí và tử tuất từ ngày 01/01/2022. Điều này có nghĩa là người lao động nước ngoài đáp ứng đủ điều kiện về thời gian đóng BHXH (đủ 20 năm trở lên) sẽ có cơ hội nhận lương hưu hàng tháng tại Việt Nam, tương tự như người lao động Việt Nam. Đây là một bước tiến quan trọng, mang lại sự bảo đảm lâu dài và bền vững cho người lao động quốc tế.

Bảo Hiểm Y Tế Bắt Buộc Cho Người Nước Ngoài Năm 2019

Bên cạnh BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) cũng là một chính sách an sinh bắt buộc và quan trọng. Quy định về BHYT cho người nước ngoài đã được áp dụng từ trước năm 2019 và tiếp tục được duy trì.

Đối tượng tham gia: Người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam và có hợp đồng lao động từ đủ 03 tháng trở lên.

Mức đóng BHYT năm 2019:

• Tổng cộng: 4.5% tiền lương tháng đóng BHYT.
• Trong đó:
  • Người sử dụng lao động đóng: 3%
  • Người lao động đóng: 1.5%

Mức tiền lương tháng đóng BHYT tối đa cũng bằng 20 lần mức lương cơ sở.

Quyền lợi khi tham gia BHYT

• Được lựa chọn một cơ sở khám chữa bệnh ban đầu để đăng ký.
• Được Quỹ BHYT chi trả chi phí khám chữa bệnh, phục hồi chức năng, khám thai định kỳ, sinh con…
• Mức hưởng phụ thuộc vào việc khám đúng tuyến hay trái tuyến, thông thường từ 80% đến 100% chi phí trong phạm vi chi trả của quỹ BHYT.

BHYT là tấm lá chắn tài chính vững chắc, giúp người lao động nước ngoài và gia đình họ giảm bớt gánh nặng chi phí y tế khi không may ốm đau, bệnh tật tại Việt Nam.

Giải Pháp Bảo Hiểm Thương Mại Dành Cho Người Nước Ngoài Năm 2019

Mặc dù bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế bắt buộc đã cung cấp một mạng lưới an sinh cơ bản, nhiều người nước ngoài và doanh nghiệp vẫn lựa chọn tham gia thêm các gói bảo hiểm thương mại để mở rộng quyền lợi và phạm vi bảo vệ.

Tại sao cần bảo hiểm thương mại?

• Phạm vi bảo hiểm rộng hơn: Bao gồm các dịch vụ y tế cao cấp, khám chữa bệnh tại các bệnh viện quốc tế, chi trả chi phí điều trị tại nước ngoài.
• Quyền lợi linh hoạt: Có thể tùy chỉnh gói bảo hiểm theo nhu cầu cá nhân, bao gồm các quyền lợi về nha khoa, thai sản, tai nạn cá nhân, bảo hiểm du lịch.
• Dịch vụ cao cấp: Hỗ trợ 24/7, bảo lãnh viện phí trực tiếp, thủ tục bồi thường nhanh gọn.

Vào năm 2019, thị trường có nhiều công ty bảo hiểm uy tín cung cấp các sản phẩm bảo hiểm sức khỏe chuyên biệt cho người nước ngoài như Bảo Việt, PVI, Liberty, Prudential… Việc kết hợp giữa bảo hiểm bắt buộc và bảo hiểm thương mại là một giải pháp toàn diện, giúp người lao động nước ngoài có được sự an tâm tối đa khi sinh sống và làm việc tại Việt Nam.

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)

1. Năm 2019, người lao động nước ngoài có phải đóng BHXH không?

Không. Theo lộ trình của Nghị định 143/2018/NĐ-CP, trong năm 2019, người lao động nước ngoài chưa phải đóng BHXH. Toàn bộ phần đóng góp 3.5% thuộc về trách nhiệm của người sử dụng lao động.

2. Các chế độ BHXH nào được áp dụng cho người nước ngoài năm 2019?

Trong năm 2019, người lao động nước ngoài được hưởng các chế độ sau: ốm đau, thai sản, và tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp. Chế độ hưu trí và tử tuất chỉ áp dụng từ 01/01/2022.

3. Người nước ngoài có được nhận BHXH một lần cho giai đoạn đóng năm 2019 không?

Có. Nếu người lao động nước ngoài chấm dứt hợp đồng lao động và rời khỏi Việt Nam, họ có quyền làm thủ tục nhận BHXH một lần cho toàn bộ thời gian đã đóng góp bởi người sử dụng lao động.

4. Mức đóng BHYT bắt buộc năm 2019 cho người nước ngoài là bao nhiêu?

Tổng mức đóng BHYT là 4.5% trên tiền lương tháng. Trong đó, người sử dụng lao động đóng 3% và người lao động đóng 1.5%.

5. Nếu tôi di chuyển nội bộ trong tập đoàn thì có phải tham gia BHXH bắt buộc không?

Không. Người lao động nước ngoài di chuyển trong nội bộ doanh nghiệp theo quy định tại Nghị định 143/2018/NĐ-CP thì không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.

6. Tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH năm 2019 được xác định như thế nào?

Tiền lương tháng đóng BHXH bao gồm mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác có tính chất cố định, được ghi trong hợp đồng lao động. Mức tối đa không quá 20 lần mức lương cơ sở.

7. Tôi có thể ủy quyền cho người khác nhận BHXH một lần được không?

Có. Bạn có thể làm giấy ủy quyền hợp pháp cho người khác để thực hiện thủ tục và nhận tiền thay mình.

8. Sự khác biệt lớn nhất về BHXH cho người nước ngoài giữa năm 2019 và hiện tại là gì?

Sự khác biệt lớn nhất là từ năm 2022, người lao động nước ngoài bắt đầu phải đóng 8% vào quỹ hưu trí và tử tuất, đồng thời được hưởng thêm hai chế độ này, bao gồm cả cơ hội nhận lương hưu tại Việt Nam.

9. Doanh nghiệp không đóng BHXH cho người lao động nước ngoài thuộc đối tượng bắt buộc sẽ bị xử lý thế nào?

Doanh nghiệp sẽ bị truy thu số tiền phải đóng, bị tính lãi chậm đóng theo quy định và có thể bị xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực bảo hiểm xã hội.